De tijger is al sinds 1973 hét beeld van IFFR: Internationaal Film Festival Rotterdam. Zodra het logo in het stadsbeeld opdoemt, weet je dat Rotterdam tien dagen lang van het filmfestival is. De stad als levend decor voor alle soorten filmliefhebbers: van makers tot kijkers. De ‘echte’ filmtijgers gaan zelfs tien dagen op filmsafari. Voor het eerst sluit ik me bij hen aan en ga ik ook een IFFR-reis maken.
Tijdens de voorbereiding van mijn filmreis, ontdekte ik dat het aanbod overweldigend is. Er zijn maar liefst 998 programmaonderdelen. Oef… Hoe voorkom ik dat ik verdwaal? De ene na de andere vraag popt in mijn hoofd omhoog. Om zicht te krijgen op het thema van het festival, besluit ik om eerst het programma vluchtig te verkennen.
De tijger van IFFR
Al surfend op het web lees ik waarom de tijger hét symbool van IFFR is. Het begon als een knipoog naar de leeuw van studio MGM, die aan het begin van MGM-films brullend in beeld komt. Maar de IFFR-tijger staat ook voor gevaar, kracht, vastberadenheid en de moed om je eigen pad te volgen.
Dit jaar wordt in de IFFR-campagne een link gelegd tussen de met uitsterven bedreigde tijger en kwetsbare filmmakers en hun films. Hun leefgebieden worden wereldwijd steeds kleiner. Beide groepen hebben bescherming nodig. Dat is duidelijk. Maar hoe maak je dat zichtbaar? Kan het promotiemateriaal voor een filmfestival aandacht vragen voor totaal verschillende doelgroepen? En, zo ja, hoe doe je dat?
Een kijkje achter de tijger
Om meer te weten te komen over de publiciteitscampagne van IFFR ga ik samen met Chris Vemer naar grafisch ontwerpatelier 75B. Daar ontmoeten we Rens Muis en Pieter Vos. Ze kennen elkaar van de Willem de Kooning Academie en hebben in 1997 hun bedrijf opgericht.
Rens Muis neemt ons mee naar de vergaderruimte. Daar liggen stapels schetsen en tekeningen van tijgers.
‘Kijk,’ zegt Rens, terwijl hij door de stapel papieren en posters bladert, ‘de meeste tijgers hebben we van een foto nagetekend. Sommige met een dikke kwast zodat je een stevig beeld krijgt. Daarna hebben we de tijgers uitgeknipt en ze geplaatst in een collage van hun natuurlijke omgeving.’
Als een tekenfilm vliegen de roofdieren voorbij, in felle kleuren, door een oerwoud van grassen, bossen en mangroven. Tijgers klemmen zich vast op mijn netvlies. Chris wordt ook gegrepen door de krachtige beelden. Met haar microfoon vangt ze geluiden van het gebladerte, het lijkt alsof ze steeds dieper in de jungle van 75B verdwijnt.
‘Wauw,’ zeg ik. Onbedoeld klinkt het als een kreet van een wilde kat.
Chris kijkt verschrikt op. ‘Wat?!’ zegt ze.
‘Indrukwekkend veel,’ zeg ik.
‘Dat hoort bij onze aanpak,’ zegt Rens. We beginnen altijd met eindeloos veel schetsen. Het is een proces van maanden.’
Tot slot geeft hij op de computer een korte presentatie van de IFFR-promotiecampagne, waarbij teksten en beelden naadloos in elkaar over gaan. De tijger als blikvanger en het zwart-wit logo met de handgeschreven teksten lokken je naar filmfestival. Vooral de posters die straks in de stad hangen, zijn echte blikvangers. Zes tijgers kijken ons indringend aan. Alle zes hebben ze een andere uitdrukking: dreigend, verbaasd, onverschrokken, indringend, nonchalant, krachtig.
En wat ze te vertellen hebben…? Dat is, net als bij de films die getoond worden, aan de kijker.
Wereldreis door dertig landen
Mijn IFFR-filmreis begint met een vastberaden blik van een groene tijger. Kriskras reis ik de wereld rond, op mijn programma staan films uit dertig landen. Speciaal voor de luisteraars van Chris Natuurlijk doe ik na elk filmbezoek kort verslag en geef ik elke dag een filmtip. En voor wie – net als ik – moeite heeft met kiezen, hieronder een handige checklist.
Tips om je weg te vinden in een oerwoud van films
1 Speel met de filters op de website
Zó krijg je inzicht in het aanbod:
- Kijk wanneer je kunt;
- Bestudeer de thema’s;
- Bekijk de andere programmaonderdelen.
2 Kiezen vanuit een thema is overzichtelijk
In een oogopslag zie je het aanbod. Elke film wordt kort en bondig geïntroduceerd. Als tekst en beeld je aanspreken, lees je verder en soms is er ook een trailer.
3 Het festivalgevoel
Voor het festivalgevoel heb je minimaal twee films nodig, waarvan één met een Q&A. Neem als het kan een lange pauze tussen de films. Geef jezelf tijd, zo kan de film ‘landen’ en kun je zonder filmstress rondhangen, in de rij staan voor de film of een drankje, het programmaboekje nog een keer van achter naar voren doorspitten, een tafeltje veroveren, van zaal naar zaal lopen, in gesprek gaan met onbekenden… Gewoon er zijn en opgaan in de dynamiek van het festival.
4 Zet je keuzes in de digitale agenda van IFFR
Zo zie je of de filmtijden op elkaar aansluiten en of er genoeg tijd is tussen de films van je keuze.
Ga je samen met iemand: deel je agenda en maak samen een definitieve keuze.
5 Geen keuzestress
Ben je slecht in kiezen of heb je tijd voor maar één film? Dan is de surprisefilm een optie of de Tiger Short Competition: dan zie je vier korte films.
Tot slot:
Weet je het nu nog steeds niet? Dan zou ik zeggen, bel iemand op die wel goed is in kiezen en sluit een deal: jij kiest en ik betaal!
Of volg mijn blog. Dan kom je vast en zeker bij bijzondere films terecht.